Bauman (1992) wymienia trzy główne czynniki umożliwiające, jego zdaniem, ominięcie sumienia i przemienienie przeciętnych ludzi w sprawców masowych mordów: 1. obowiązywanie zasady posłuszeństwa i dyscypliny,2. dystans psychologiczny oraz 3. odczłowieczenie ofiar. Nie możemy jednak rozwijać wymienionych tutaj punktów. Natomiast w związku z zagadnieniem potworności Oświęcimia i wyłaniającego się z tego wydarzenia obrazu człowieka nasuwa się refleksja nad charakterem tzw. czynów nieludzkich. Według Plessnera (1988) nawet egoizm, strach, żądzę władzy i szaleństwo zalicza się do ludzkich pobudek działania (tzn. związanych z ludzką naturą). Okrucieństwo także jest cechą ludzką. Człowiek jest nieobliczalny, nie zna miary, bo brakuje mu bezpiecznego przewodnika, jakim w świecie zwierząt są instynkty.
