Jeżeli bardziej satysfakcjonu­jące z punktu widzenia bezpieczeństwa „Ja” będą identyfikacje negatywne z rolami agresywnymi czy przestępczymi (np. złodzieja, chuligana, człon­ka gangu przestępczego, itp.), przepisy tych ról będą decydować o formie konkretnych zachowań. Odpowiedź na podstawowe dla rozwoju pytania: „Kim jestem? Jaki jest sens mego życia? Kim mam być i jaki mam być?” staje się łatwiejsza, a często jedynie możliwa w świetle przepisów okre­ślonej roli, łatwej do przyjęcia i odegrania. Mechanizm ten jest podobny do poprzedniego z większym naciskiem na stabilizujący charakter prze­pisów roli oraz dążenie do aprobaty grupy społecznej.Mechanizm odgrywania roli tzw. „rodzinnego kozła ofiarnego” sta­nowi szczególną odmianę omawianego mechanizmu. Negatywne, pa­tologiczne zachowania przejawiane przez „kozła” pełnią rolę regulacyjną w rodzinie – stają się piorunochronem koncentrującym na własnej osobie uwagę rodziny, kanalizując ją na własnej patologii.